Kara Ekmek dizisi ekranda az rastlanır bir sorunu gündeme taşıyor. Taylan ve Hale çiftinin cinsel problemleri ekrana yansırken problemin nedeninin açıklandığı sahne ise pek çok sinamesevere tanıdık geldi. Belli ki Kara Ekmek ekibi Lars Von Trier sinemasını takip ediyor, alt metni makalelere konu olmuş o sahneyi neredeyse birebir taklit ederken izleyicilere göz kırpıyor. Lars Von Trier’in adını anımsamayan izleyiciler varsa hatırlatayım son filminin Türkiye’de vizyona girmesi yasaklanmıştı.
O sahneye gelirsek… Efendim obje bile aynı… Antichrist’te anne ile baba sevişirken bir balonun peşinden giden çocuk camdan düşüp ölüyordu, bilin bakalım Kara Ekmek’te ne oldu? Balonun peşinden giden çocuk merdivenlerden düşüp öldü… Nietzsche felsefesi üzerinden analizleri yapılan, Trier’in kadın düşmanlığı atfıyla gündemleşen filmin devamında yas evresini atlatamayan kadının terapist olan kocasının tedaviyi üstlenmesiyle hikaye genişliyor, filmden öğrendiğimiz sır yani kadının çocuğu görmesine rağmen sevişmeye devam etmesi ise kadının acısının temelini oluşturuyordu. Hıristiyanlık eleştirisini de kadın ve erkek imgeleri üzerinden sunan filmi izleyenler hatırlayacaktır; haz ile ahlak arasında sıkışan kadın sonuçta cinselliğini suçluyordu. Filmin sonu soru işaretlerini belirginleştirirken izleyici din, ahlak, cadılık, kadınlık, erkeklik, cinsellik ve günah üzerine tüm bildiklerini ünlemliyordu. İlk günahla, Adem ve Havva’nın cennetten kovulması mitiyle ilişkilendirilen sahnelerin analizlerini birçok yazıda okuyabilir, farklı perspektiflerden sahnenin yorumlandığına şahit olabilirsiniz.
Kara Ekmek’te ise gördüğümüz olay sonrası yas sürecinden çıkamayan kadının çocuğunun doğumunda diktiği gül ağacını gözünden bile sakınması, biten cinsel hayatları, erkeğin yavaş yavaş da olsa başka bir kadına (hizmetçi) meyletmesi ve hatta bu kadının o gül ağacını büyütmeye çalışması, elbette kadının hala bozamadığı bebek odası var… Metaforlar elbette Lars Von Trier sinemasıyla kıyas kabul etmezken perspektif de başkaydı. Lars Von Trier sevişme esnasında kadının vücudundaki mikro hareketleri bile izleyiciye sunarken Kara Ekmek’te dışarıdan bir göz olarak geniş planda tüm olayları gördük. Çiftin sevişmesi, çocuğun düşmesi, her şey izleyiciye dışarıda olduğunu hatırlatıyordu. Çocuğun baba değil anne diye bağırması, annenin çocuğun masumiyetini vurgularcasına ona melek sıfatını yakıştırması film ve alt metinler düşünüldüğünde gülümsetirken elbette Antichrist özentisi sahneler olmaktan öteye geçemiyordu.
Yine de diziyi cesur buluyorum. Yıllardır süren evliliklerinin cinsellikten soyut olmasıyla ekrana gelen bu çift, cinsel sorunların varlığı ve gizlendikçe tabulaşan bu konuların gün yüzüne çıkması ile özel bir vurgu taşıyor. Her ne kadar kadının yası bize filmdeki gibi bir sorgu çıkaramasa da en azından bu yazıyı yazmama vesile olarak diziyi seven ancak filmi izlememiş izleyicilere referans oluyor. Elbette Engin Hepileri ve Başak Daşman’ın oyunculuklarını da alkışlamak gerek ancak ‘keşke o gül fidanı metaforuna girmeseydin Kara Ekmek’ demekten de kendimi alamıyorum. Hale’nin, yani annenin, özenerek büyüttüğü gülleri dizimizin başkarakteri Asiye (Özlem Yılmaz) tek tek koparırken gülün yeniden toparlanması için ona bakım yapanın evin genç, güzel ve masum hizmetçisi olması tesadüf değildi. Elbette Hale’nin eşi Taylan’ın da o hizmetçiye gizliden gizliye ilgi duymaya başlaması malumun ilamı.
Uzun lafın kısası tabuların ekrana gelmesi mühim, her ne kadar Antichrist’in yanından geçmese de taklit edilen sahne TV için görülmemiş bir yasın nedenini oluşturuyor ve cinsel sorunların varlığının altını çiziyor. Ekranların entrikasıyla dudak ısırtan yeni dizisi Kara Ekmek yıllar sonra bile bu taklit sahneyle hatırlanacaktır. Siz siz olun sahneleri bir de başka gözle okuyun, taklitlerinden sakının, izlemediyseniz filmi izleyin sayın izleyici…
Yazı Dipnot Tablet Dergi’de yayınlanmıştır.