İşler Güçler’in neden reytingi düşüyor? Geçen hafta en çok izlenen 5 program arasında yer alan dizi bu hafta geçen haftalardaki reyting başarısına el sallayarak adeta şok yarattı bir kesim için, bana sorarsanız şaşırmadım. Nedenini tahmin etmek çok zor değil zira…
Tek tek aklımda uyanan sebepleri sıralayacağım, gelin beraber kuralım denklemi…
Hedef kitle gençler, bunu sosyal ağlardaki başarıdan da anlayabiliriz. Diziyi konuşanlara baktığımızda da büyük çoğunluğun erkek izleyici olduğunu belirtmem gerek (üç erkeğin hikayesi üzerinden gidildiği için buna şaşmamak gerek, kadın izleyici de bulunsa da diğer dizilere oranla erkek kitle çok daha fazla). Çünkü erkek hikayesi anlatılıyor, kadın figürü de dizinin içinde renkli bir yer alsa da hikaye dizi izleme sadakatinden yoksun bir kesimin yani erkeklerin seçimi oluyor.
Düşünmeden cevap verin, ekran karşısına oturup dizisini bekleyen insan figürü deyince aklınızda hangi cinsiyetten bir eleman beliriyor, ben söyleyeyim bir kadın…
Türkiye’de peoplemeterlar yani reyting ölçümünde kullanılan cihazlar cinsiyetlere göre hemen hemen eşit dağılımla evlerdeki yerini alıyor, kadınları hedef alan işlerin bu kadar tutmasının nedeni de bu eşit dağılımın erkeklerin sadakatsiz izleyici olmaları nedeniyle eşitsiz hale gelmesi. Erkekler yaz sıcağında oturup dizi beklemiyor, ya internetten izliyor o işi ya da gelecek hafta özetle açığını kapatıyor.
Dizinin bu haftaya kadar daha iyi reyting alması da bunun kanıtı. Bu hafta ne değişti diye soranlara hatırlatırım. Bu hafta ekranlarda buram buram “dram” kokan, kadın dizisi diye tabir edebileceğimiz bir iş yani Kötü Yol başladı. Sadık dizi izleyicisi olan orta yaşlı kadınlar kumandaları ele aldı… Bu sadakatin önümüzdeki haftalarda da süreceğini belirtmeme gerek yok herhalde…
İşler Güçler’in genç izleyicilerinin çok olması da bu anlamda dezavantaj. Gençler internetten istedikleri zaman izleyebilecekleri bir iş için onca reklam kuşağını beklememeyi yeğliyor, zaten normalde tv izleme alışkanlığı olmayan bu kitle (dizi hakkındaki yorumlara baktığımızda “bana televizyon izleten tek dizi” yorumlarına sıkça rastlamamız bu önermeyi temellendiriyor) kendini dizi saatine göre değil diziyi kendi programına göre ayarlıyor. Anne kumandayı ele alınca (Kötü Yol başladı Kanal D’yi aç oğlum lafı onları ekran başından kaldırıyor) onlar da “nasılsa sonra izlerim” diyebiliyor.
Bir de sosyoekonomik profili üst seviyede olan bu izleyici kitlesi (AB grubu reytinglerinin farkından bu çıkarım yapılabilir) Total ölçümde küçük bir yüzdeyi temsil ettiği için evinde peoplemeter olan ve İşler Güçler izleyen insanlar bile diziyi Total’de daha üst sıralara taşıyamıyor.
Şimdi diyeceksiniz ki dizi madem internetten daha sonra izleniyor o zaman bu dizi nasıl yayın saatinde TT oluyor?
Onun da açıklaması gözlemlediğim kadarıyla şöyle, dizi henüz 5 bölüm yayınlanmasına rağmen “fan” kazandı. Bu fanatik kitle reyting ölçümlerinde niceliksel olarak çoğunluk elde edemese de bireysel hesaplarından art arda diziyle ilgili birçok tweet attıklarından TT listesine dizi eklenebiliyor. Zaten reyting ölçümlerindeki yüzdeler nedeniyle çoğunun evinde peoplemeter olamayan bu AB grubu kitle, yaygın kullandıkları ve azınlık olmadıkları Twitter’da daha kolay fark yaratabiliyor.
Twitter’ın “yeni nesil mahalle kahvesi” niteliğindeki alanı niceliksel bir ölçüm sunmasa de işin içeriği tartışıldığı için niteliksel bir veri sunuyor. O nedenle Twitter’da çok konuşulan iş bir başarılı sayılsa da niceliksel bir başarıdan söz edilemeyebiliyor. Aynı durum yayınlandığı her hafta TT olan ancak reytinglerde üst sıralara ilerleyemeyen Leyla ile Mecnun için de geçerli. Denklem aynı…
Sonuç, bu hafta İşler Güçler senaryo değişikliğinin ve Rambo’nun değil, bence izleyici kitlesinin anneleri ve eşleri tarafından sabote edildi. Bu da reytinglere yansıdı.
Bir de başarısızlığın komedisinin uzun süre izleyiciyi ekrana bağlayamayacağını, kırılma yaşanması gerektiğini yazmıştım. Bu konuda da hala ısrarcıyım, dizi ve filmlerdeki bir zamanlar fakir ama gururlu olan sonra zenginleşen genç denkleminin de gösterdiği üzere izleyici kendi yaşayamadığı mucizevi başarı hikayelerini ekranda gördükçe motive oluyor. O başarıdan haz alıyor, sosyal bir tatmin yaşıyor. Bu nedenle bu kırılmalar reyting getiriyor (Bakınız Adını Feriha Koydum 2 sezon bundan ekmek yedi). Üç kafadarın başarısızlığı elbette komik ve hedef kitlesi açısından belli ki İşler Güçler’e sınıfsal bir değişim gerekmiyor izleyicide motivasyon yaratması için. Ancak en azından aşk hayatlarında bir başarı resmedilirse bu bile reytinglere etki edecektir benden söylemesi.
Ufak bir uyarı… Dizinin sosyal ağlardaki resmi ve gayrıresmi hesaplarından da dizi boyunca iki hashtag servisi yapıldı. Resmi olan “ikiyuzbindolarımolsa” hastagi ve “islergucler” etiketi zaten 140 karakterle mesajını sınırlayan kullanıcıların bir de bütününü ikiyi böldü. Bu nedenle dizi bu hafta TT listesinde uzun süre yer alamadı. Ufak ayrıntılar bazen büyük sorunlar yaratabiliyor, aman dikkat…